Endodontia dhe konservativa janë dy fusha të stomatologjisë të lidhura ngushtë me njëra tjetrën.

Konservativa është dega e stomatologjisë që ka për qëllim zëvendësimin e strukturës së munguar të dhëmbit si rezultat i proceseve karioze, traumave dentare dhe trajtimet të cilat eleminojnë problematika të pacienteve që lidhen me estetikën .

 Trajtimet konservative konsistojnë në eleminimin e proceseve karioze duke ruajtur sa më shumë të jetë e mundur strukturën e dhëmbit dhe zëvendësimin e strukturës së munguar me materiale që ofrojnë rezultate estetike dhe funksionale të ngjashme me dhëmbin.

Kariesi dentar është një sëmundje degjenerative të indeve të forta të dhëmbit (smalti dhe dentina). Shkaku i saj është nje infeksioni, i cili fillon në sipërfaqen e dhëmbit dhe më pas vazhdon të brendësi deri sa të arrijë pulpën dentare, duke shkaktuar dhimbje dhe inflamacion.
Faktorët që shkaktojnw kariesin e dhëmbëve janë të shumta. Ndër këto janë:

  • bakteret
  • sheqeri
  • faktorët gjenetik
  • mosha

Kariesi dentar shkaktohet nga bakteret, që nuk janë asgjë më shumë se mikroorganizma qe zakonisht janë të pranishme në gojë, në formën e pllakës dentale. Kjo është arsyeja pse forma e parë e parandalimit të kariesit konsiton në një ‘higjienë orale të kujdesshme’.

Bakteret ushqehen me mbetjet e ushqimit (veçanërisht nga sheqeri) dhe prodhojnë metabolite me ph acidi që përcaktojnë shkrirjen e smaltit. Ky i fundit merr një pamje poroze në atë që është quajtur “karies sipërfaqesor” dhe që ka karakteristikën e të qënit gjithmonë asimptomatike.

Në të kundërtën, kur smalti i dhëmbit është kariuar plotësisht, bakteret janë në gjendje të arrijnë në dentinë, e cila karakterizohet nga një përmbajtje më e madhe organike dhe përshkohet nga kanale të vogla. Procesi i kariesit vazhdon me një ritëm më të shpejt dhe bëhet kavitet kur dentina është shkatërruar plotësisht.

Sa më shumë kariesi i afrohet indit pulpar, aq më shumë bakteret dhe produktet toksike të proçesit të degradimit janë në gjëndje të aktiviojnë proçeset inflamatore përmes kanaleve. Vetëm nga ky proçes vjen simptomatologjia e dhimbjes, e cila karakterizon kariesin e thellë: Pulpitin.

Kur procesi i kariesit është në fazën fillestare, pacienti nuk do të ndjejë asnjë siklet të vogël. Për këtë arsye vetëm nga kontrollet periodike me dentistin tuaj, mund të bëhet e mundur identifikimi i shenjave të para të prishjes.

Kur prishja arrin një thellësi të caktuar, pacienti fillon të ndjeje disa besdizjese në prani të stimujve të caktuara të tilla si:

  • Dhimbje ndaj të nxehtit dhe të ftohtit
  • dhimbje kur bluan ushqimin
  • dhimbje në prani të ushqimeve me përmbajtje acidi dhe / ose sheqernave

Kur prishja e dhëmbëve vazhdon të përparojë deri sa të arrijë pulpën dentare (Endodontia), simptomat ndryshojnë:

  • Dhimbja bëhet spontane
  • Dhimbja është intensive (Pulpiti)
  • Dhimbja përhapet edhe ne zona te tjera të fytyrës

Terapia e kariesit simptomatike dhe / ose cavitale konsiston në heqjen e indeve te kariuara nëpërmjet përdorimit të mjeteve mekanike ose manuale, dhe ne mbushjen e kavitetit te mbetur me materiale të ndryshme estetike (kompozit, cementi vetroionomer, intarset ne ar ose ne qeramikë), ne varësi të kërkesave estetike dhe funksionale.

Për parandalimin e prishjes së dhëmbëve është e rëndësishme që pacientët t’i nënshtrohen së paku dy herë në vit për seancat e kontrollit periodik dhe higjienës orale: prandaj është e nevojshme, të vizitoni dentistin tuaj.

Po aq e rëndësishme është dhe angazhimi me një higjienë te kujdesshme orale të përditshme në shtëpi, me ndihmën e mjeteve të tilla si pastë dhëmbësh, furçë dhëmbësh dhe filli interdental.

Vlen të kujtohet se fluori ka aftësinë për të rimineralizuar smaltin e dhëmbëve, për të bllokuar rrugët metabolike te baktereve përgjegjës për kariesin dhe për të reduktuar aderimin bakterial në sipërfaqet e dhëmbëve.

Praktika e dobishme e parandalimit primar të kariesit është silanizimi i dhëmballëve të parë tek fëmijët e moshës 7-8 vjeçare.Mbyllja e kreshtave dhe e gropëzave me një likid fluid, mbron dhëmbin nga sulmi i acideve të baktereve.

Mbushjet dentare sigurisht janë praktika më e zakonshme në çdo praktikë stomatologjike, por jo për këtë më pak e rëndësishme se të tjerët. Sot, e reja qëndron në përdorimin e kompoziteve, materiale rezinoze, të cilat lidhen me dhëmbin sipas një skemë micromekanike e përcaktuar si një shtrese hibride.

Në treg ka një shumëllojshmëri të gjerë të këtyre produkteve dhe çdo shtëpi prodhuese ndryshon disa përbërës në lidhje me të tjerat, por një tipar i përbashkët mbetet: ndryshueshmëria e madhe e ngjyrave. Masa e dentinës, e smaltit, e transparencës, e opaleshencës dhe e opakut japin mundësi për të krijuar restaurimet pothuajse të padukshme. Natyrisht kjo varet nga operatori, i cili duhet të jetë në gjëndje për të gjetur ngjyrën e duhur, por mbi të gjitha për t’i dhënë formën e duhur.

Ky teknikë e re stomatologjike ka ndryshuar rrënjësisht mënyrën se si operon mjeku stomatolog duke i dhënë mundësinë e restaurimit të dhëmbëve të pëparëm (veneers direkte, veneers indirekt) dhe dhëmbët e pasëm (mbushjet direkte, mbushjet indirekte ose inlays) me dy avantazhe të mëdha në krahasim me teknikat tradicionale: të qënurit konservativ ndaj substancës së dhëmbëve dhe i jep vlera të rëndësishme estetike.

Përveç kësaj, përdorimi i këtyre materialeve “ngjitëse” kanë lejuar një eliminim të plotë të materialeve metalike si Amalgami.

Kur është e nevojshme për të zëvendësuar një sasi të konsiderueshme të substancas së hequr së dhëmbit, dentisti mund të vendosë për të kryer një punim të quajtur Inlay, e cila është një mbushje më komplekse që realizohet në laborator dentar. Pasi verifikohet përshtatshmeria e punimit, dentisti do të vazhdojë me cementimin e tij duke verifikuar dhe mbylljen e duhur dentare. Inlay është realizuar duke përdorur materiale estetike të tilla si qeramike ose kompozite, duke e realizuar në bazë të zgjedhjes së ngjyrës në një mënyrë të tillë që të jetë në ngjashmëri me dhëmbët përreth.

Përparësitë kryesore të Inlay-t konsistojnë në rindërtimin e një dhëmbi shumë të dëmtuar duke e mbrojtjur sipërfaqen përtypëse së dhëmbit dhe parandalimin e thyerjeve vertikale të rrënjës, pa qënë nevoja për të përdorur kurora protezike si këllefi. Inlay është e indikuar veçanërisht në rastet e dhëmbëve devital të cilat, duke qenë shumë të brishtë, kanë nevojën e mbrojtjes së veçantë.

Në te shumtën e shërbimeve të mbushjes në stomatologji kryhen duke përdorur digën, një fletë gome që shërben për të izoluar fushën operatore, në mënyrë që të sigurohet një mjedis i thatë, ku materialet e mbushjes ngjiten në kushte optimale.

Endodontia nga vetë përbërja e fjalës “end-odont” që do të thotë “brenda dhëmbit” është një shkencë mjeksore në fushën e stomatologjisë që ka për qëllim indet e buta në brendësi të dhëmbit, patologjitë e lidhura me to dhe trajtimet përkatëse.

Trajtimi endodontik është i nevojshëm kur pulpa e dhëmbit inflamohet për shkaqe të ndryshme siç mund të jenë një karies i thellë apo trauma të dhëmbit të cilat shkaktojnë edhe nekrozën (vdekjen) e pulpës. Shpesh nekroza sjell dhe formimin e infeksioneve që arrijnë në pjesën kockore duke formuar atë që quhet absesi dentar kronik ose akut. Të gjitha këto situata zgjidhen me terapinë endodontike të dhëmbit, e cila konsiston në pastrimin e dhëmbit nga pulpa e inflamuar ose nekrotike, përpunimin e sistemit kanalar me instrumetet përkatës dhe mbushjen e këtij sistemi me materiale biokompatibel.

Në klinikën tonë kjo terapi realizohet nën anestezi me ndihmën e instrumentave nikel-titanium (MTwo), përdorimin e lokalizatorëve të apeksit dhe sistemit izolues të digës (rubber dam) si dhe kontrolleve radiografike gjatë gjithë procedurës në mënyrë të atillë që rezultati të jetë sa adeguat dhe i sigurtë për një periudhë sa më të gjatë kohore dhe pacientit ti ofrohet profesionaliteti dhe komforti maksimal.